Trong bài viết, tác giả sử dụng tôi (hay Thiện Dũng – Trần Văn Dũng) như một danh pháp để phân biệt danh pháp này với danh pháp kia chứ không có cái tôi nào là chủ nhân, chủ sở hữu của các lộ trình ngũ uẩn sinh diệt liên tục này.
Năm 2019, tôi có chia sẻ bài VÀI TRẢI NGHIỆM SAU 5 NĂM TU TẬP BÁT CHÁNH ĐẠO https://batchanhdao.vn/vai-trai-nghiem-sau-5-nam-tu-tap-bat-chanh-dao/
Mỗi người đều có một nhân duyên và lộ trình tu tập khác nhau. Ai tu thì người đó tự thấy, tự biết. Do vậy, tôi cũng đã rất cân nhắc là có nên chia sẻ những điều này hay không, thôi cứ tác ý chia sẻ vài sự trải nghiệm về sự tu tập trong năm qua biết đâu có thể nó hữu ích cho ai đó cũng đang trên con đường tu tập này.
PHÁT TRIỂN VĂN – TƯ – TU
Năm 2019, nhờ công đức của sư cô Quang Hà đã chuyển thể 4 cuốn sách của Sư Nguyên Tuệ sang audio nên tôi đã có dịp nghe lại một lần nữa và nghe thêm nhiều pháp đàm bất kỳ những lúc rảnh rỗi hoặc đi trên đường. Ngoài ra có cơ hội đọc thêm các bản thảo chuẩn bị cho in ấn các cuốn sách mới là một lần trau dồi lại văn tuệ, tiếp tục đào sâu một số bản kinh Nikaya, đọc thêm 1 số cuốn sách dịch từ tiếng Anh tham khảo, giao lưu với một số vị tu tập pháp môn khác để có cơ hội tăng trưởng thêm văn tuệ và khả năng trạch pháp.
Trong năm, nhờ có các pháp đàm do Sư Nguyên Tuệ tổ hướng dẫn và tự mình đào sâu nhiều bài pháp khác và thực hành liên tục nên đề mục Thân kiến, Nghi, Giới cấm thủ, Bản ngã được khắc sâu hơn. Sự nhận diện thực tại là cảm thọ với 2 loại tâm biết và trạch pháp trên 2 lộ trình tâm không khi nào bị quên.
Trong thực hành, khi lộ trình tâm trước có tà niệm, xuất hiện tư tưởng bản ngã trong các trường hợp: 1- Ta biết; 2- Của ta; 3- Ta hơn, ta kém, ta bằng được nhận mặt nhanh chóng khi lộ trình tâm sau là chánh niệm có mặt. Tôi dần dần ít tham gia việc chia sẻ và bình luận về pháp trên các nhóm zalo hay facebook. Mỗi khi có tương tác hay trao đổi có các ý kiến trái chiều, tôi quan sát được rất kỹ lộ trình tâm xem có thích – ghét (tham- sân) không, tốc độ xả khá nhanh và gần như không có phiền não với các cảm thọ sinh khởi. Giai đoạn này, tôi cũng quán sát được rất rõ đối với những người mới tu và một số đạo hữu đang tích cực tu tập thì lộ trình tăng trưởng và đoạn giảm tư tưởng bản ngã đều cần có thời gian và sự tinh tấn rất lớn mới có thể thành tựu được.
Năm 2019, với sự thực hành gần như liên tục không có bất kỳ ngày nào gián đoạn, cả định và tuệ của tôi đều tăng trưởng, đặc biệt là khả năng chú tâm răng lưỡi trong mọi tư thế từ lúc thức dậy đến khi đi ngủ. Tuy chưa đạt được định như ý túc nhưng an chú ở các tầng thiền từ sơ thiền, nhị thiền, tam thiền ngày càng vững vàng hơn, tứ thiền vẫn vào ra chưa có phát triển lên được nhiều rõ rệt sơ với năm trước, nhưng kinh nghiệm vào ra thì rõ hơn.
Đặc biệt, với sự thay đổi hướng dẫn cách thức thực hành của Sư, ở trạng thái nằm định phát triển tốt hơn. Ở tọa thiền thực hành sự chú tâm bắt đầu nơi răng lưỡi thay thế cho cách đeo vòng ngáy ngủ giúp đi vào định sâu hơn.
Trong khóa tu miên mật tháng 8/2019 là khóa tu tôi cảm nhận được thành tựu sâu sắc hơn cả do có sự thực hành kéo dài và liên tục cùng với các pháp đàm khắc sâu hơn qua từng đề mục.
Tôi cũng dành nhiều thời gian hàng ngày suy tư về pháp và chẻ nhỏ từng pháp thực hành để “tuệ tri sự sinh diệt của thọ, vi ngọt, sự nguy hiểm và sự xuất ly” liên tục. Đặc biệt sự thực hành đã giúp nhận rõ hơn quá trình tu tập là sự thực hành quán sát sự tương tác thông tin và cài đặt thay thế thông tin trong kho chứa. Mức độ quan sát rõ ràng hơn ở lộ trình tâm khi 5 căn tiếp xúc 5 trần đi đến Tư duy và lộ trình nháy đi nháy lại xảy ra nhiều lần khi Ý tiếp xúc với Pháp và lộ trình tư duy (Tưởng – Tư) đi đến tâm biết ý thức chánh kiến.
Tôi cũng thân chứng được nhiều lần ở các lộ trình tâm bị cắt ngang ở các đoạn khác nhau. Mỗi lần thân chứng như vậy tôi đều ngồi lại tự đối chiếu với Văn tuệ để khắc sâu hơn. Thỉnh thoảng pháp đàm với một số đạo hữu để cùng trạch pháp.
Tôi có 2 thời khắc trải nghiệm và kiểm chứng hữu ái là thêm 1 lần đi trên máy bay khi vào vùng nguy hiểm và khi đó tôi kiểm chứng được trạng thái khi đó không còn nỗi sợ hãi và sự sẵn sàng nếu ra đi thì cũng không có bất kỳ điều gì phải dặn dò hay phải hối tiếc. Chỉ có sự chú tâm liên tục từ cảm giác này sang cảm giác khác. Từ lâu, tôi đã xác định đây là kiếp chót nên không có bất kỳ lúc nào khởi lên ý niệm về sinh y.
Lần thứ hai là khi tôi bị ngộ độc thực phẩm miệng nôn chôn tháo và đầu đau như búa bổ, muốn nổ tung, nằm ngủ mệt và thỉnh thoảng có giấc mơ, nhưng khi đó tôi cảm nhận được trạng thái tâm hoàn toàn vắng lặng và vẫn nhớ tưởng thức ghi nhận thọ và không hề có chút sợ hãi.
Đây cũng là năm 2 lần được trải nghiệm trực tiếp tương tác với hóa sinh để nắm vững hơn về nguyên lý vận hành của hóa sinh (lần 1 bác trai mất và lần 2 là bác gái mất) xảy ra như thế nào.
Trong đợt dịch cúm A, vợ tôi bị cảm cúm kéo dài 10 ngày, cả 2 đứa con đều bị 3-4 ngày. Trong thời gian chăm sóc vợ con, tâm tôi hoàn toàn vắng lặng không hề có khổ hay lo lắng khởi lên. Tôi chỉ chú tâm làm việc này, việc kia mà cho là cần thiết và bất kỳ diễn biến nào đến đều an nhiên đón nhận.
NĂM VỚI NHIỀU HOẠT ĐỘNG ĐẠO TRÀNG VÀ VƯỢT QUA NHỮNG THỊ PHI
Năm 2019, nhiều khóa thiền đã được tổ chức gồm 05 khóa 9 ngày cho người mới, 01 khóa 9 ngày cho người cũ, 05 khóa pháp đàm 2 ngày, 03 khóa doanh nhân 2 ngày, 04 khóa gieo duyên 3-5 ngày, chưa kể các khóa trải nghiệm độc cư hoặc 1 ngày cộng tu cho hơn 1000 người. Công tác tổ chức của đạo tràng có nhiều đổi mới trong quy trình và việc thực hành tịnh khẩu được siết chặt hơn, do vậy thành tựu tu tập của các thiền sinh mới tốt hơn, nhất là các thiền sinh trẻ.
Năm 2019, địa điểm chùa Diệu Nghiêm – Sóc Sơn, chùa Me – Thái Bình tiếp tục vận hành thuận lợi các khóa tu 9 ngày và thêm địa điểm mới Long Hoa Thiền Tự – Hưng Yên được sư thầy Minh Thiện trụ trì tạo nhiều thuận lợi đã tổ chức được 3 khóa tu đầu tiên và trở thành địa điểm tu tập chính các khóa 9 ngày trong năm 2020.
Trong công tác hoằng pháp cũng trải qua nhiều khó khăn khách quan nhưng các khóa tu vẫn được diễn ra thuận lợi và an toàn. Đặc biệt, khóa tu tháng 12/2019 đã tổ chức ghi hình và biên tập bài giảng hoàn chỉnh 9 ngày để phục vụ cho việc đổi mới tổ chức mô hình các khóa tu trong năm 2020 ngay cả khi giảng sư không có mặt.
Toàn bộ công đức thành tựu này đều này là nhờ các chư tăng và các đạo hữu trong Khu rừng sừng bò và phật tử thập phương, tôi chỉ là một viên gạch nhỏ.
Sau 2 ngày pháp đàm đầu năm và 4 tháng chuẩn bị và gặp không ít những trở ngại thì tháng 07/2019, tổ chức phi lợi nhuận Gosinga chính thức ra đời đưa giáo pháp vào trong cuộc sống. chúng tôi thường gọi là xuất khẩu Chánh niệm – Tỉnh giác vào cuộc sống thông qua các khóa học kỹ năng cho các đối tượng: Kỹ năng sống thích nghi, kỹ năng chấm dứt khổ ngay bây giờ và tại đây, kỹ năng chú tâm liên tục, các hoạt động tư vấn cho người có nhu cầu vượt qua khủng hoảng về tinh thần, cuộc sống cũng như sức khỏe và công việc.
Gosinga với vai trò định dướng CLB Thân Tâm trong các hoạt động gieo duyên tu tập cho người mới thông qua các khóa thiền dã ngoại cho doanh nhân và trí thức với mô hình là tổ chức giáo dục.
Đây là một tổ chức hoàn toàn mới và bản thân chúng tôi cũng chưa có kinh nghiệm và những ngày đầu vài người vào lại ra, đến lại đi với những ý tưởng dang dở và ít nhiều phiền não, thậm chí có những sự hiểu lầm về cá nhân cũng như tổ chức. Có đạo hữu còn công khai vu cho là lợi dụng tổ chức để kinh doanh hay sử dụng người không trả lương, … Nhưng tất cả điều đó không quan trọng, vì chúng tôi đã xác định thiện pháp là gánh nặng nên đã gánh trên vai là không quản nhọc nhằn và sẵn sàng đối diện, thích nghi với mọi thị phi, mọi khó khăn và tùy duyên mà phát triển. Gosinga là mô hình phù hợp trong bối cảnh mới nhưng để lan tỏa được thiện pháp này cần có sự chung tay và đóng góp (bố thí đúng pháp) của rất nhiều người.
CUỘC SỐNG GIA ĐÌNH VÀ XÃ HỘI
Xác định rõ đời sống cư sĩ còn ở trong gia đình và xã hội, tôi cố gắng cân bằng nhiều mặt. Buổi sáng vẫn duy trì thức dậy sớm hành thiền, mỗi ngày đều chạy bộ 5-8km, nấu ăn sáng phục vụ vợ con và thỉnh thoảng đưa đón 2 con đi học và phụ vợ làm các việc nhà. Ngoài các thời gian ở khóa tu hơn 100 ngày và công việc, tôi dành nhiều thời gian dạy các con tự lập và dành nhiều thời gian chia sẻ và thực hành pháp với vợ.
Trong gia đình đã từ lâu tôi bàn giao toàn bộ việc quyết định tài chính cho vợ và chỉ đi làm và sống thực tập như một người xin ăn. Chỉ khi nào ra ngoài cần đổ xăng xe hay tiêu vặt mới cần vợ đưa tiền, còn hàng ngày tôi không có nhu cầu tiêu tiền và sống rất thoải mái với điều đó. Khi chuyển về căn nhà mới, vợ tôi cũng dành riêng một không gian thuận lợi để tôi có điều kiện tu tập và tiếp đón các đạo hữu tới tu tập vào thứ Ba hàng tuần và nhiều thời gian khác bất kỳ trong tuần.
Trong đại gia đình lớn 2 bên nội ngoại, tôi đều cố gắng dành thời gian mỗi khi có thể để thực hiện trách nhiệm trong năng lực của mình, mỗi lúc có cơ hội đều chia sẻ pháp và cũng không có áp lực, ràng buộc nào dẫn đến phiền não.
Về công việc, do có sự chuẩn bị trước trong vài năm sau khi đã tu tập, riêng trong năm 2019, công việc điều hành kinh doanh gần như do vợ tôi làm và quyết định, mỗi tuần tôi chỉ đi làm 1-2 buổi nhưng công việc vẫn phát triển rất tốt. Tuy rằng, thỉnh thoảng trong tâm vẫn khởi lên vài sự lo toan và phiền não khi công việc chưa thuận lợi nhưng cũng xả ly các cảm thọ đó rất nhanh, vẫn làm tích cực nhưng không bị ràng buộc vào kết quả. Điều đó khẳng định, việc tu tập đặc biệt là kỹ năng chú tâm liên tục thực sự đem lại sự lợi lạc cho gia đình và cho công việc.
Ngoài ra, tôi vẫn tham gia đóng góp cho cộng đồng như tham gia ban quản trị tòa nhà và dẫn dắt một số cộng đồng, tham gia hoạt động giảng dạy cho nhiều đối tượng ở nhiều tổ chức và địa phương khác nhau. Cho dù ở công việc nào, tôi cũng tùy duyên mà ứng dụng pháp vào cuộc sống và hướng mọi người biết đến chánh pháp.
TỔNG KẾT
Trải qua một năm tiếp tục tinh tấn tu tập, bản thân tôi cảm nhận thành tựu vẫn còn ít ỏi. Trong tâm hoan hỷ là đã giảm trừ được rõ rệt các tư tưởng chấp thủ bản ngã, tăng trưởng định, tuệ và thực hành được liên tục cả năm không có ngày nào gián đoạn, vẫn tu, vẫn hoằng pháp và vẫn sống trong cuộc sống gia đình và làm các công việc hỗ trợ gia đinh trong cuộc mưu sinh. Trạng thái vắng mặt khổ chiếm chủ yếu trong ngày, phiền não vẫn còn nhưng ngày càng ít đi và nếu có sinh khởi cũng được đoạn trừ khá nhanh. Bát Chánh đạo thực sự ngày càng trở thành lối sống.
Con xin thành kính tri ân sư phụ – Đại đức Nguyên Tuệ người đã dẫn con đi trên con đường tu tập. Xin thành kính tri ân các quý sư, quý đạo hữu và gia đình cũng như nhiều người khác đã trợ duyên cho con trên con đường tu tập và lan tỏa chánh pháp. Con nguyện đem công đức nhỏ bé này trọn đời trợ duyên cho bất kỳ ai đến với con đường lợi lạc này.
Hà Nội, ngày 28/01/2020 (Mồng 4 tháng Giêng Âm Lịch năm Canh Tí).
Cư sĩ Thiện Dũng (Trần Văn Dũng)